Met een levenstestament geef je een volmacht aan iemand die je vertrouwt om jouw zaken te regelen op het moment dat jij dat niet (meer) kan. Maar wat als je denkt dat iemand de volmacht van je moeder misbruikt? Kan je het levenstestament dan nietig laten verklaren?

De zaak bij de rechtbank Noord-Holland

Moeder had drie kinderen, twee dochters en een zoon. De zoon was in het levenstestament van moeder aangewezen als gevolmachtigde voor financiële zaken. Een van de dochters stelde dat hun dementerende moeder niet begreep waar het levenstestament over ging toen dat werd getekend. Daarom was het levenstestament volgens de dochter niet geldig. Daarnaast zei de dochter dat de zoon (haar broer) eigenlijk aasde op de woning van moeder en dat hij niet eerlijk handelde. Stel je voor dat hij de woning voor een prikkie zou overnemen! De dochter verzocht de rechter een onafhankelijke bewindvoerder aan te wijzen in plaats van haar broer.

Verzoek bewind niet bedoeld voor de vraag of het levenstestament nietig is

De rechter oordeelde allereerst dat het verzoek voor een bewind niet is bedoeld om een antwoord te krijgen op de vraag of het levenstestament geldig is. De notaris had geen reden gezien om het levenstestament niet te laten tekenen. Belangrijk daarbij was dat alle kinderen op de hoogte waren van de inhoud van het levenstestament toen dat werd opgesteld. De dochter had toen geen bedenkingen. Dat er nu discussie was ontstaan, was haar eigen schuld.

De rechter bezocht vervolgens moeder thuis. Moeder wist dat ze haar zaken had geregeld, en zij gaf aan dat haar zoon de financiën moest regelen. Omdat moeder een levenstestament had gemaakt was er volgens de rechter dan ook geen reden om een (onafhankelijke) bewindvoerder te benoemen: moeder had namelijk zelf in een regeling voorzien.

De rechter kwam tot het oordeel dat het niet nodig was een onafhankelijk bewindvoerder aan te wijzen. De zoon had de financiële belangen van zijn moeder goed behartigd. Ook was geen sprake van belangenverstrengeling, omdat de zoon kon aangeven dat hij een andere woning had gekocht. Het verzoek om een onafhankelijke bewindvoerder werd afgewezen.

De zaak bij de rechtbank Midden-Nederland

Moeder had zes kinderen, vader was al overleden. Moeder had een levenstestament gemaakt en haar in Australië wonende zoon volmacht gegeven om haar zaken te regelen. Deze zoon had een bedrag van € 27.670 overgeboekt van de rekening van zijn moeder naar zijn eigen rekening met de omschrijving ‘svp investeren’. Verder had de zoon een bedrag van € 9.973 van de rekening van moeder naar hemzelf overgeboekt, en hij had een bedrag van € 9.000 weer teruggestort. Het bedrag van € 9.000 zou een terugbetaling van een lening aan moeder zijn, maar daarmee was een bedrag van € 9.973 weer verrekend, aldus de zoon. Moeder zou namelijk de kosten van vliegtickets vergoeden aan de zoon. De rechter vond de gang van zaken onbegrijpelijk. De zoon maakte niet op juiste wijze gebruik van de volmacht van moeder.

De rechter vond het nodig om een bewind in te stellen. De rechter keek eerst in het levenstestament. Echter, daarin was dezelfde zoon door moeder aangewezen bewindvoerder. De rechter was van mening, dat de zoon daarvoor niet geschikt was gebleken. De rechter kon de wens van moeder niet volgen. Eén van de andere kinderen wilde wel bewindvoerder worden. Dat vond de rechter geen goed idee, vanwege ruzies in de familie. Een onafhankelijke bewindvoerder werd benoemd, en daarmee kwam er een eind aan de volmacht aan de zoon in Australië.

En wat is nu de conclusie?

Wil je van een levenstestament af, dan heeft het inroepen van de ongeldigheid niet veel zin. Het is dan verstandiger om een verzoek tot bewind in te dienen bij de rechter. Je zult dan moeten aantonen dat de gevolmachtigde zijn of haar werk niet goed doet. Denk dan aan situaties waarbij de volmachtgever geen openheid van zaken wil geven over het geld, er sprake is van financieel wanbeheer of wanneer de belangen van de gevolmachtigde in strijd zijn met die van de volmachtgever.

Als de rechter ook vindt dat de gevolmachtigde zijn of haar werk niet goed doet, dan kan de rechter afwijken van de wensen in het levenstestament en een bewind uitspreken. De gevolmachtigde kan dan niet meer optreden voor de volmachtgever: dat is dan de bewindvoerder. Of het levenstestament nietig is, doet er dan niet meer toe.

Meer weten over het geven van een volmacht? Kijk voor algemene uitleg over het levenstestament eens op deze site.

Vragen? Neem gerust contact met mij op.

Groet,

Ina Elzinga-Snoek, advocaat van Kaliber.

050-3115544